Układy neuronów wykorzystujących jako neuroprzekaźnik inną prostą aminę, serotoninę, są równie ważne jak układy katecholaminergiczne, ale ich znaczenie dla funkcji mózgu jest gorzej poznane. Należy jednak pamiętać, że pierwsza hipoteza dotycząca biochemicznych podstaw schizofrenii zakładała, że właśnie zaburzenia układu serotoninowego są jej przyczyną. Później serotonina cieszyła się zmiennym zainteresowaniem psychofarmakologów raz stanowiła obiekt badań prawie […]
Autor: Wiesława Kolecka
Adrenalina
Adrenalina jest również aminą katecholową. Tworzy się ona w nadnerczach z noradrenaliny, i wraz z noradrenaliną wytwarzaną w niektórych zakończeniach nerwów obwodowych, pełni ważną rolę hormonu stresowego. W wypadku zagrożenia u człowieka i zwierząt uwalniają się do krwi duże ilości noradrenaliny i adrenaliny i powodują szereg zmian fizjologicznych, przygotowujących organizm do walki lub ucieczki. Tak […]
Noradrenalina
Niezależnie od działania wraz z dopaminą na układ nagrody, noradrenalina, substancja tworząca się z dopaminy w pewnych typach komórek nerwowych, powoduje podniesienie ogólnego poziomu czuwania, co ułatwia nabywanie pamięci. Ponadto noradrenalina wydaje się być związana z pamięcią jeszcze w jeden sposób, znacznie bardziej podstawowy Podobnie jak pobudzające aminokwasy, noradrenalina może również, przynajmniej w doświadczeniu elektrofizjologicznym, […]
Dopamina
Nadmiar dopaminy również jest szkodliwy: nadmierna aktywność układu dopaminergicznego jest główną przyczyną choroby zwanej dawniej opętaniem schizofrenii. Leki blokujące receptory, na które działa dopamina, neuroleptyki takie jak chloropromazyna, haloperidol i wiele innych, przyniosły zasadniczą zmianę w leczeniu schizofrenii i całkowicie zmieniły obraz szpitala psychiatrycznego, w którym nie trzeba już pacjentów traktować jak niebezpiecznych więźniów, zawiązywać […]
Układy katecholaminergiczne
Niezwykle ważnymi, chociaż ilościowo skromnymi, neuronami w mózgu są neurony wykorzystujące w charakterze neuroprzekaźników proste aminy katecholowe: dopaminę i noradrenalinę. Neurony te zgrupowane są w niewielkich obszarach w pniu mózgu, ale ich wypustki sięgają daleko, unerwiając m.in. korę mózgową i hipokamp, obszary ważne dla pamięci i funkcji poznawczych. Zainteresowanie dopaminą i noradrenaliną bierze się stąd, […]
Jeżeli komórkę nerwową będziemy pobudzać pojedynczymi impulsami
Na każdy impuls odpowie z podobną siłą. Jeżeli jednak pobudzimy ją bardzo silnie, serią szybko po sobie następujących wyładowań, zacznie na następne pobudzenia odpowiadać silniej. Komórka „zapamiętała”, że była poddana bodźcowi i jej siła odpowiedzi wzrosła. To „zapamiętanie” łączy się z faktem, że w czasie silnego drażnienia otwarły kanały NMDA. Wydaje się obecnie, że analogiczne […]