Zmiany naturalnego środowiska wprowadzane przez postęp techniki nie zawsze są korzystne dla zdrowia fizycznego i psychiki człowieka, który płaci za to trudnościami w przystosowaniu się do otoczenia, płaci zdrowiem.Człowiek szkodzi sam sobie nie tylko paląc papierosy, pijąc alkohol czy stosując narkotyki, ale również zatruwając wody i glebę, zanieczyszczając atmosferę dymami, sadzami, spalinami i pyłami. Szkodliwość wielu bodźców przy upowszechniających się zdobyczach techniki staje się problemem społecznym krajów o wzrastającym poziomie industrializacji. Skutki tych szkodliwości dla przyszłych pokoleń są trudne do przewidzenia, tym bardziej już dziś wymagają analiz.A. Leńkowa w książce pt. „Oskalpowana Ziemia” (1967), przedstawiając ogrom zniszczeń naszego środowiska biologicznego, zilustrowała to przejmującymi swym katastrofizmem przykładami, opartymi na spostrzeżeniach z lat sześćdziesiątych.
