Odchylenia od warunków, w jakich człowiek może bytować i pracować, a więc zbyt intensywne bodźce lub ich brak, bodźce niezgodne z naszymi oczekiwaniami, pozbawieni możliwości zaspokojenia potrzeb, a także zagrożenie zdrowia i życia lub zagrożenie społeczne — mogą wywoływać zaburzenia w sferze psychicznej. Wraz ze zmianami, jakie przyniósł postęp cywilizacji w środowisku i w aktywności człowieka współczesnego, podlega on oddziaływaniu różnych bodźców lub sytuacji, które mogą przeszkadzać w pracy lub odpoczynku (np. hałas, tłok), mogą nas pozbawiać wygody, swobody, kontaktu z naturą lub innymi ludźmi. Postęp nauki i techniki zwiększył wymagania stawiane człowiekowi w zakresie kwalifikacji i konieczności stałego dokształcania się.