Kokaina

Podobny mechanizm działania, ograniczający się jednak tylko do noradrenaliny, posiada inny groźny lek uzależniający: kokaina. Ten naturalnie występujący w liściach koki alkaloid był prawdopodobnie zbawiennym odkryciem dla peruwiańskich Inków, mieszkających na znacznych wysokościach, umożliwiając im sprawne funkcjonowanie, kokaina bowiem usuwa objawy zmęczenia i głodu i zwiększa wytrzymałość organizmu na złe warunki środowiska, podnosi poziom czuwania […]

Amfetamina i jej pochodna, metylfenidat (Ritalina)

Są obecnie oficjalnie używane jedynie pod ścisłą kontrolą lekarską. Stosowano je w otępieniach starczych z umiarkowanym powodzeniem. Szczególnie korzystne efekty oba związki, zwłaszcza metylfenidat, dawały u dzieci z deficytami uwagi i utrudnionym uczeniem. Metylfenidat okazał się też korzystny u starych pacjentów z organicznym zespołem mózgowym. Przez pewien czas bardzo silnie lansowano stosowanie psychostymulantów u dzieci […]

Pierwsze zastosowanie

Pierwsze celowe zastosowania amfetaminy jako leku wspomagającego sprawne działanie intelektualne to zastosowania militarne. Tak niemieccy, jak angielscy piloci w czasie II wojny światowej otrzymywali amfetaminę, bądź w formie tabletek, bądź czekoladek, aby zwalczać senność w czasie nocnych lotów. Amerykańscy lekarze wojskowi nie mogli się zdecydować, czy amfetamina jest szkodliwa czy nie i oficjalnie amerykańscy piloci […]

Amfetamina i jej pochodne

Klasycznym lekiem psychostymulującym jest amfetamina, pośrednio pobudzająca neurotransmisję katecholaminergiczną. Działa ona zwiększając oddziaływanie dopaminy i noradrenaliny z odpowiednimi receptorami w dwojaki sposób: ułatwia uwalnianie neuroprzekaźników z zakończeń nerwowych pod wpływem dochodzących tam bodźców, a następnie utrudnia usuwanie już uwolnionej dopaminy i noradrenaliny z synapsy, przedłużając jej działanie na receptor. Od dawna znano korzystny wpływ amfetaminy na […]

Leki z grupy pobudzających aminokwasów

W tej grupie nie ma substancji, które możnaby polecić jako leki wspomagające pamięć, zwłaszcza do powszechnego użycia, chociaż być może znajdą zastosowanie dla leczenia wrodzonych upośledzeń umysłowych. Jak wspomniałem, pobudzające aminokwasy są ekscytotoksynami i stosowane przez dłuższy czas doprowadzają do śmierci neuronów. Warto zwrócić uwagę, że kwas glutaminowy jest stosowany do różnego rodzaju przypraw, zwłaszcza […]

Arekolina

Interesującym środkiem cholinergicznym pochodzenia roślinnego, pobudzającym bezpośrednio receptory muskaryno we, jest arekolina. Występuje ona w orzechu betelu, który jest używany np. w Indiach do żucia, głównie po posiłkach. Czy znana inteligencja Hindusów ma z tym jakiś związek nie wiadomo, ale arekolina okazała się skutecznym związkiem poprawiającym pamięć u zwierząt i ludzi. Antagoniści receptora gabergicznego receptor […]