Pytanie o przyczyny i skutki obciążenia psychicz­nego odnosi się przede wszystkim do ich źródeł. Współczesny człowiek żyje w określonych warunkach i podlega obciążeniom wynikającym z tych warunków, a przystosowuje się do nich dzięki dużym zdolnościom adaptacyjnym swego organizmu i psychiki. Równocze­śnie jednak dzięki. swej aktywności świadomie prze­kształca środowisko, ‘umożliwiając sobie życie w róż­nych warunkach. Tak […]

Oceniając własne lub cudze reakcje na obciążenie psychiczne we współczesnym życiu, należy mieć na u- wadze wymienione punkty widzenia. Nie można bo­wiem jednoznacznie określać zachowanie się człowieka nie zawsze adekwatnie reagującego na określone sytu­acje, wykazującego nieprzystosowanie do zmieniają­cych się szybko warunków bytowania i pracy lub brak zdolności do kierowania samym sobą i przyswojenia sobie nowych […]

Analiza obciążenia psychicznego przeprowadzona z różnych punktów widzenia wykazuje, że obciążenie zależy od wielu elementów obiektywnych i subiektyw­nych, czyli z jednej strony wynika z bodźca lub sy­tuacji, a z drugiej — jest uwarunkowane cechami człowieka.Przegląd różnych rodzajów obciążenia psychicznego pozwolił na oparcie jego klasyfikacji na następujących zasadach:   obciążenie uwarunkowane jego źródłem (środowis­ko, człowiek i jego […]

Prowadząc badania psychologiczne w czasie dwuty-godniowej wyprawy speleologicznej do jednej z jaskiń w Tatrach Zachodnich stwierdziliśmy, że wszystkie uciążliwości, jakie towarzyszyły wyprawie (całkowita izolacja małej grupy ludzi, obniżony dopływ bodźców aktywizujących, trudne warunki bytowania, ograniczo­ne zaspokojenie potrzeb, duży wysiłek przy eksplora­cji jaskini, uwięzienie przestrzenne, monotonia oto­czenia i czynności, realne zagrożenie) były dobrze to- !        lerowane […]

Przykładem tego, że nie zawsze wysiłek psychiczny jest miarą wielkości obciążenia, są różne szczególnie trudne funkcje, różne odpowiedzialne i niebezpieczne rodzaje działalności, jakie podejmuje człowiek. Ratow­nik biorący udział w niebezpiecznej akcji odkopywa­nia zasypanych górników nie odczuwa uciążliwości sy­tuacji, bo za wszelką cenę chce ratować kolegów. Kosmonauta znajdujący się w obiektywnie stressowej sy tuacji (zagrożenie, niezaspokojenie […]

Przykładem tego, że obciążenie należy również roz­patrywać z punktu widzenia znaczenia, jakie dla człowieka ma dana sytuacja lub bodziec, są zjawiska obserwowane w pracy. Człowiek wykazujący silną po­trzebę uznania i osiągnięć nie uważa za obciążenie nad­miernych wysiłków związanych z zadaniami zawodo­wymi. Oczekuje on bowiem, że wysiłek przyniesie mu korzyści w postaci awansu, podwyższenia premii, uzna­nia […]